گروه اقتصادی خبرگزاری فارس؛ 34 سال پس از تلاش آمریکا برای راه‌اندازی کریدوری جعلی به نام زنگزور سرانجام روسای جمهور ارمنستان و آذربایجان با حضور در آمریکا در حضور ترامپ توافقی به امضا رساندند.
سه مقام رسمی آمریکایی در این باره به politico گفتند که کلید کاهش درگیری طولانی‌مدت، توافق بر سر کریدور ترانزیت است که شامل تعهد به توسعه بخش کوهستانی قلمرو ارمنستان بین آذربایجان و منطقه خودمختار نخجوان آن معروف به کریدور زنگزور می‌شود.
یکی از مقامات گفت: «ما توانستیم موضوع را به این خلاصه کنیم که اگر فقط بتوانیم یکی از قطعات را از حالت انسداد خارج کنیم، شاید بقیه قطعات هم شروع به سر جای خود قرار گرفتن کنند».
ایالات متحده در یک خودنمایی ترامپ‌وار، این کریدور را مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی دانسته و رویداد روز جمعه را اجلاس صلح TRIPP نامیده است.
ارمنستان موافقت کرده است که حقوق توسعه ویژه انحصاری در زمین‌های کریدور زنگزور را به مدت ۹۹ سال به ایالات متحده واگذار کند. ایالات متحده این زمین را به کنسرسیومی اجاره می‌دهد که خطوط ریلی، نفت، گاز و فیبر نوری و احتمالاً انتقال برق را در امتداد این کریدور ۲۷ مایلی توسعه خواهد داد.
در شرایطی که در داخل گروهی تقلیل مسئله زنگزور و پیامدهای آن بر ایران را در دستور کار دارند اما بررسی سابقه سیاسی به ویژه در 5 سال اخیر می‌تواند از توطئه شوم آمریکا برای این منطقه پرده برمی‌دارد و گام‌های بعدی غرب در این منطقه را پیش‌بینی می‌کند.
تولید جمهوری زنگزور از ابتدای مردادماه ۱۴۰۱ ضلع سومی در منطقه مجاور شمال غربی کشورمان در منطقه قفقاز جنوبی (درمجاورت مناطق آذری نشین کشورمان) شکل گرفت و در راستای اجرایی سازی ضلع سوم دو راهبرد آمریکایی در ارتباط با روندهای جاری در منطقه قفقاز جنوبی و جمهوری اسلامی ایران، منطقه خودخوانده ای بنام «جمهوری ترک زیبای زنگزور» با پشتیبانی آمریکا و همراهی میدانی انگلستان و رژیم صهیونیستی و با عاملیت ترکیه و جمهوری آذربایجان و بازیگری نیابتی برخی گروه‌های سلفی تکفیری (که دو سال است از زمان جنگ ۴۴ روزه قره‌باغ در منطقه حضور دارند) متولد شد.
البته فعلاً این واحد سیاسی یا کشور خودخوانده، روی هوا متولد شده و آنها قصد پیاده سازی آن بر روی زمین را دارند. محدوده جغرافیایی این جمهوری خودخوانده؛ غرب قره‌باغ تا حد فاصل بخش‌هایی از جنوب قره‌باغ (که در زمره قلمرو سرزمینی جمهوری آذربایجان می‌باشد) و منطقه جنوب جمهوری ارمنستان، حدفاصل استان سیونیک تا منتهی‌الیه مرز ارمنستان با ایران (یعنی شرق و شمال شرقی جمهوری خودمختار نخجوان است.
در شهریورماه ۱۴۰۱، طی مراسم رسمی و علنی در آنکارا، برای جمهوری خودخوانده زنگزور، رییس جمهوری که تبعه جمهوری آذربایجان است بنام «رضوان طالب اف»، همچنین معاون رییس جمهور بنام «محمدعلی ارسلان» و اعضای هئیت دولت، به همراه یک پارلمان ۷۵ نفری، تعیین و رسماً اعلام شده است. پرچم این جمهوری خودخوانده نیز رونمایی شده و ترکیبی است از پرچم‌های؛ ترکیه، آذربایجان و نماد شیر و خورشید. متعاقب این انتصابات، در مهرماه ۱۴۰۱ نیز «پارلمان آذربایجان جنوبی» در آنکارا رسماً اعلام موجودیت و اعلام فعالیت کرد.در روز ۲۲ شهریورماه ۱۴۰۱ نیروهای ارتش جمهوری آذربایجان طی تهاجم زمینی از منطقه منتهی‌الیه شمال محدوده این جمهوری خودخوانده و از کوتاه‌ترین مسیر زمینی اتصال آذربایجان به جمهوری خودمختار نخجوان که جزیی از سرزمین آذربایجان محسوب می‌شود، وارد خاک ارمنستان شدند.آنها طی یک روز پیشروی نظامی به طول ۷٫۵ کیلومتر و به عرض ۸٫۵ کیلومتر پس از فروپاشی شوروی سابق و استقلال این دو جمهوری برای اولین بار، وارد خاک ارمنستان شدند.مسیر مورد نظر ۲۰ کیلومتر است که ۷٫۵ کیلومتر آن در طول، به اشغال آذری‌ها درآمده است که متعاقب آن با اعلام اعتراض شدیدالحن جمهوری اسلامی ایران و اخطار جدی به طرف آذری و متعاقب آن برگزاری مانور نظامی سپاه در منطقه شمال غربی کشورمان متوقف ماند.
لازم بذکر است که همانند جنگ سال ۱۳۹۹ در منطقه قره باغ نیز (معروف به جنگ ۴۴ روزه)، نیروهای اصلی نظامی پیش روی کننده در جبهه زمینی، مزدوران سلفی تکفیری‌ای بودند که با عاملیت ترکیه و رژیم صهیونیستی دو سال است که از سوریه به آذربایجان آورده شده و در قالب غیررسمی در منطقه مجاور شمال غرب کشورمان رسوب نموده و حضور دارند.
پیامدهای زنگزور برای ایران برابر برنامه‌ریزی انجام شده قرار است ساکنین اصلی در «جمهوری ترک زنگزور» را این افراد سلفی - تکفیری تشکیل دهند و اگر ایده تحقق اقلیم پان ترکیستی در منطقه مجاور شمال غربی کشورمان در حدفاصل آذربایجان تا نخجوان، شکل بگیرد، سلفی های تکفیری در مجاور مرزهای شمال غربی کشورمان حضور خواهند داشت که این به معنای پیشروی این تهدید از عرصه سوریه به مجاورت مرزهای شمال غربی کشورمان است.
