ایران محاصره دریایی چین توسط آمریکا را می‌شکند
04Aug
در حالی که مسیرهای دریایی سنتی به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی و تجاری به نقاط فشار بدل شده‌اند، ایران و چین با پیوندی استراتژیک در قالب ابتکار کمربند-جاده، مسیر تازه‌ای از شرق آسیا تا غرب آسیا و بعد اروپا گشوده‌اند؛ مسیری که نه‌تنها میراث جاده ابریشم را احیا می‌کند، بلکه می‌تواند نظم اقتصادی جهان را دگرگون سازد.
گروه اقتصادی خبرگزاری فارس؛ با آغاز رسمی اتصال ریلی مستقیم میان ایران و چین از شهر شی‌آن به بندر خشک آپرین در ایران، فصل تازه‌ای از همکاری اقتصادی و راهبردی دو کشور در چارچوب ابتکار «کمربند و جاده» چین یا BRI رقم خورده است. این مسیر که زمان حمل‌ونقل میان شرق و غرب آسیا را به نصف کاهش می‌دهد، نمادی از احیای جاده ابریشم باستانی در بستری نوین است.
در زمانی که گذرگاه‌های دریایی چون تنگه هرمز، مالاکا و سوئز به نقاط اعمال فشار و بی‌ثباتی بدل شده‌اند و هر لحظه ممکن است به میدان جنگ‌های نظامی بدل شوند، این کریدور زمینی گذرنده از خاک ایران، نقش جایگزینی پایدار، امن و انعطاف‌پذیر را ایفا می‌کند. به اعتقاد کارشناسان، همکاری ریلی ایران و چین، صرفاً پروژه‌ای ترابری و حمل‌ونقلی نیست؛ بلکه یک راهبرد ژئوپلیتیک برای عبور از فشارهای اقتصادی و تحریمی غرب محسوب می‌شود.
«خورخه موریرا دا سیلوا»، مدیر اجرایی دفتر خدمات پروژه سازمان ملل، در گفت‌وگویی با رسانه‌های چینی، بر اهمیت نقش چین در توسعه پایدار جهانی و پشتیبانی آن از زیرساخت‌های کشورهای در حال توسعه تأکید کرد.وی اظهار داشت که بیش از ۹۰ درصد اهداف توسعه پایدار، به زیرساخت‌های مؤثر (منابع آب، بهداشت، انرژی و حمل‌ونقل) وابسته‌اند و ابتکار کمربند-جاده دقیقاً در همین راستا عمل می‌کند.
از دیدگاه تحلیلگران، ایران با پیوستن رسمی به این ابتکار در سال ۲۰۱۹، و بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی بی‌نظیرش، می‌تواند جایگاهی کلیدی در مسیر شرق به غرب کسب کند. افتتاح کنسولگری چین در بندرعباس نیز نشان‌دهنده گسترش این همکاری راهبردی در حوزه دریایی و لجستیکی در جنوب ایران است. با این حال دو کشور هنوز نتوانسته به همکاری برد-بردی در بندر شهید رجایی، قلب تجارت خارجی ایران، دست بیابند. حتی برخی کارشناسان، سنگ‌اندازی بدنه سازمان بنادر و دریانوردی را مقصر این موضوع دانسته‌اند.هم‌زمان با رکود مذاکرات به دلیل بدعهدی غربی‌ها، تشدید تحریم‌های اقتصادی آمریکا و تحولات اخیر منطقه غرب آسیا از جمله جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی، اتصال مستقیم ریلی با چین فرصتی ارزشمند برای دور زدن فشارهای اقتصادی بین‌المللی فراهم کرده است. در نشست اخیر مقامات ریلی از کشورهای چین، ایران، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و ترکیه، عزم کشورهای منطقه برای ایجاد یک شبکه بین‌قاره‌ای حمل‌ونقل بیش از پیش نمایان شد؛ شبکه‌ای که می‌تواند سلطه سنتی غرب بر تجارت جهانی را به چالش بکشد.
به گفته کریم نائینی، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، تفاهمات جدید با چین نشان می‌دهد که ایران صرفاً مسیر عبور کالا نیست، بلکه به تدریج در حال تبدیل‌شدن به یک گذرگاه راهبردی در اقتصاد اوراسیا است. وی عنوان کرد که اگرچه در سال‌های گذشته فرصت‌هایی همچون قطب بانکرینگ قشم یا ساخت پل خلیج‌فارس-قشم یا توسعه بندرعباس، به دلیل رویکردهای غرب‌گرایانه و چندین مسئله داخلی دیگر از دست رفته‌اند، اما با جهت‌گیری مجدد سیاست خارجی و دیپلماسی فعال اقتصادی، امکان بازسازی این نقش تاریخی فراهم شده است.
در نهایت، همکاری ایران و چین در قالب ابتکار کمربند-جاده، نه‌تنها به تحکیم روابط اقتصادی دو کشور می‌انجامد، بلکه نقشه جدیدی برای تجارت اوراسیا ترسیم می‌کند؛ نقشه‌ای که از دل گذشته کهن جاده ابریشم بیرون آمده و آینده جهان را بازطراحی می‌کند.
در زمانی که گذرگاه‌های دریایی چون تنگه هرمز، مالاکا و سوئز به نقاط اعمال فشار و بی‌ثباتی بدل شده‌اند و هر لحظه ممکن است به میدان جنگ‌های نظامی بدل شوند، این کریدور زمینی گذرنده از خاک ایران، نقش جایگزینی پایدار، امن و انعطاف‌پذیر را ایفا می‌کند. به اعتقاد کارشناسان، همکاری ریلی ایران و چین، صرفاً پروژه‌ای ترابری و حمل‌ونقلی نیست؛ بلکه یک راهبرد ژئوپلیتیک برای عبور از فشارهای اقتصادی و تحریمی غرب محسوب می‌شود.
«خورخه موریرا دا سیلوا»، مدیر اجرایی دفتر خدمات پروژه سازمان ملل، در گفت‌وگویی با رسانه‌های چینی، بر اهمیت نقش چین در توسعه پایدار جهانی و پشتیبانی آن از زیرساخت‌های کشورهای در حال توسعه تأکید کرد.وی اظهار داشت که بیش از ۹۰ درصد اهداف توسعه پایدار، به زیرساخت‌های مؤثر (منابع آب، بهداشت، انرژی و حمل‌ونقل) وابسته‌اند و ابتکار کمربند-جاده دقیقاً در همین راستا عمل می‌کند.
از دیدگاه تحلیلگران، ایران با پیوستن رسمی به این ابتکار در سال ۲۰۱۹، و بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی بی‌نظیرش، می‌تواند جایگاهی کلیدی در مسیر شرق به غرب کسب کند. افتتاح کنسولگری چین در بندرعباس نیز نشان‌دهنده گسترش این همکاری راهبردی در حوزه دریایی و لجستیکی در جنوب ایران است. با این حال دو کشور هنوز نتوانسته به همکاری برد-بردی در بندر شهید رجایی، قلب تجارت خارجی ایران، دست بیابند. حتی برخی کارشناسان، سنگ‌اندازی بدنه سازمان بنادر و دریانوردی را مقصر این موضوع دانسته‌اند.هم‌زمان با رکود مذاکرات به دلیل بدعهدی غربی‌ها، تشدید تحریم‌های اقتصادی آمریکا و تحولات اخیر منطقه غرب آسیا از جمله جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی، اتصال مستقیم ریلی با چین فرصتی ارزشمند برای دور زدن فشارهای اقتصادی بین‌المللی فراهم کرده است. در نشست اخیر مقامات ریلی از کشورهای چین، ایران، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و ترکیه، عزم کشورهای منطقه برای ایجاد یک شبکه بین‌قاره‌ای حمل‌ونقل بیش از پیش نمایان شد؛ شبکه‌ای که می‌تواند سلطه سنتی غرب بر تجارت جهانی را به چالش بکشد.
به گفته کریم نائینی، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، تفاهمات جدید با چین نشان می‌دهد که ایران صرفاً مسیر عبور کالا نیست، بلکه به تدریج در حال تبدیل‌شدن به یک گذرگاه راهبردی در اقتصاد اوراسیا است. وی عنوان کرد که اگرچه در سال‌های گذشته فرصت‌هایی همچون قطب بانکرینگ قشم یا ساخت پل خلیج‌فارس-قشم یا توسعه بندرعباس، به دلیل رویکردهای غرب‌گرایانه و چندین مسئله داخلی دیگر از دست رفته‌اند، اما با جهت‌گیری مجدد سیاست خارجی و دیپلماسی فعال اقتصادی، امکان بازسازی این نقش تاریخی فراهم شده است.
در نهایت، همکاری ایران و چین در قالب ابتکار کمربند-جاده، نه‌تنها به تحکیم روابط اقتصادی دو کشور می‌انجامد، بلکه نقشه جدیدی برای تجارت اوراسیا ترسیم می‌کند؛ نقشه‌ای که از دل گذشته کهن جاده ابریشم بیرون آمده و آینده جهان را بازطراحی می‌کند.
نظرات
