دنیای اقتصاد نوشت:
از زمان پیدایش در سال ۲۰۰۹، بیتکوین به عنوان نخستین رمزارز بازار همواره نوسانات قیمتی قابلتوجهی را ثبت کرده است. این نوسانات علاوه بر اینکه بخشی از ماهیت پرریسک بازار ارزهای دیجیتال محسوب میشوند، در برخی دورهها و با ایجاد روندهای مشخص صعودی یا نزولی طولانیمدت، دورههایی تحت عنوان بازار گاوی یا خرسی را رقم میزنند.
بنابراین و با توجه به اثری که بیتکوین بر روند قیمتی دیگر رمزارزها دارد، بررسی و تحلیل روند قیمتی این رمزارز در راستای آمادگی برای بازارهای صعودی یا نزولی آینده ضروری است.
همانند دیگر داراییهای مالی، نمودار قیمتی بیتکوین نیز دارای دادههای ارزشمند و قابل تحلیل است. تحلیل این دادهها میتواند به معاملهگران و سرمایهگذاران کمک کند تا مسیرهای احتمالی آینده را پیشبینی کرده، نقاط ورود و خروج مناسب را تشخیص داده و تصمیمگیریهای بهتری در زمان مدیریت سرمایه داشته باشند. در میان الگوهای قیمتی مختلفی که تا به امروز برای بیتکوین شناسایی شده است، یکی از مهمترین آنها چرخه قیمتی بیتکوین به شمار میرود؛ الگویی چندساله و تکرار شونده که معمولا با رویداد هاوینگ مرتبط است.
در این چرخه، بیتکوین ابتدا و پس از رویداد هاوینگ اوج قیمتی جدیدی را ثبت میکند و سپس با ایجاد یک روند نزولی قابلتوجه، زمستان و رکود بازار ارزهای دیجیتال را رقم میزند. پس از گذشت بیش از یک سال از آخرین هاوینگ که پاداش استخراجکنندگان را از ۶.۲۵ به ۳.۱۲۵ بیتکوین کاهش داد، تحلیلگران و معامله گران هم اکنون در حال بررسی موقعیت بیتکوین در چرخه جدید هستند تا برای تغییرات آینده آماده شوند.
نگاهی به ماهیت چرخههای بیتکوینپیش از بررسی موقعیت بیتکوین در چرخه فعلی، بررسی ماهیت چرخههای بیتکوین ضروری است. چرخههای بیتکوین ساختاری تکرارشونده و چندمرحلهای دارند که بهطور معمول هر چهار سال یکبار رخ میدهند. این چرخهها به طور مستقیم با رویداد هاوینگ مرتبط هستند که پاداش استخراجکنندگان را نصف میکند. با توجه به اینکه عرضه بیتکوین محدود است و تنها از طریق فرآیند استخراج بیتکوینهای جدید وارد بازار میشوند، رویداد هاوینگ همواره تاثیرات عمیقی بر قیمتها داشته است.
چرخه بیتکوین به طور کلی دارای چهار مرحله کلی است که شامل هاوینگ، روند صعودی، ریزش بازار و دوره زمستان میشود. این چهار مرحله در کنار یکدیگر، رفتار بازار را در بازههای چندساله شکل میدهند و به همین دلیل چرخههای بیتکوین به یکی از ابزارهای اصلی تحلیلگران برای درک وضعیت فعلی و پیشبینی روندهای آینده بازار تبدیل شدهاند.
در مرحله اول، وقوع هاوینگ نرخ عرضه بیتکوین را کاهش میدهد. این کاهش عرضه در زمانی که تقاضا ثابت یا صعودی باقی مانده است، باعث میشود تا قیمت بیتکوین افزایش پیدا کند. علاوه بر آن، استخراجکنندگان نیز در این بازه زمانی ترجیح میدهند تا بیتکوینهای استخراج شده خود را نگه دارند تا در قیمتهای بالاتر بفروشند، شرایطی که کاهش بیشتر عرضه را به دنبال خواهد داشت. سپس با شروع رشد قیمت و رسیدن بیتکوین به سطوح قیمتی جدید، سرمایهگذاران جدید وارد بازار میشوند و حس ترس از دست دادن فرصت یا فومو میان کاربران تشدید میشود. این ترس، خریداران بیشتری را به بازار جذب میکند و باعث میشود تا قیمتها با سرعت بیشتری رشد کنند. این مرحله، معمولا هیجانیترین و سودآورترین بخش چرخه است که ریسکهای قابلتوجهی نیز برای معامله گران به همراه دارد.
در نهایت، هر روند صعودی روزی به پایان میرسد. مرحله سوم زمانی است که دیگر خریداران حاضر نیستند تا قیمتهای بالایی را برای خرید ارزهای دیجیتال بپردازند. در این مرحله، فروشندگان تلاش میکنند تا ارزهای دیجیتال خود را نقد کنند که موجی از سفارشهای فروش را رقم میزند. این کاهش تقاضا و افزایش عرضه، قیمتها را به سرعت کاهش میدهد. در این مرحله، احساسات بازار به شدت منفی میشود و بسیاری از افراد با ضرر از بازار خارج میشوند. پس از ریزش بزرگ قیمتی، بازار وارد دورهای میشود که در آن قیمتها در بازهای نسبتا ثابت نوسان میکنند. این مرحله ممکن است یک تا دو سال به طول انجامد و اغلب با بیتوجهی رسانهها به بازار رمزارز و خروج سرمایهگذاران همراه است. با این حال، بسیاری از تحلیلگران این دوره را بهترین زمان برای افزایش موجودی کیف پول و خرید ارزهای دیجیتال با قیمت مناسب میدانند، زیرا در این دوره، پایهریزی چرخه صعودی بعدی انجام میشود.
در حالی که به طور کلی چرخههای قیمتی بیتکوین ساده به نظر میرسند، اما شناسایی و استفاده از این چرخهها چندان راحت نیست. روند قیمتی بیتکوین همواره رفتارهای غیرقابل پیشبینی از خود نشان داده است و واکنش این رمزارز به آخرین هاوینگ انجام شده در سال ۲۰۲۴ نیز تفاوتهای مهمی با روندهای گذشته داشته است. با این حال، این رمزارز محبوب همچنان در چرخه قرار دارد و افرادی که با صبر و حوصله تحلیلهای قیمتی را انجام میدهند، میتوانند فرصتهای حال و آینده را شناسایی کنند.
بیتکوین زیر ذرهبین بازاردر شرایط فعلی، بیتکوین در محدوده قیمتی حدود ۱۰۰هزار دلار نوسان دارد. این سطح از نظر احساسی و فنی اهمیت زیادی دارد و توجه فعالان بازار را نسبت به حرکت بعدی بیتکوین جلب کرده است. ثبات نسبی بیتکوین در این محدوده، باعث شده است تا پیرامون احتمال رشد بیشتر یا رسیدن به نقطه اشباع و آغاز اصلاح قیمتی شک و گمانهای زیادی شکل بگیرد.
هم اکنون برخی از تحلیلگران همچنان بر این باور هستند که بیتکوین هنوز به اوج قیمتی خود در این چرخه نرسیده است. به عقیده این تحلیلگران، مقایسه روند قیمتی جدید با چرخههای گذشته، بررسی شاخصها و تحلیل رفتار سرمایهگذاران بلندمدت نشان میدهد که بازار هنوز به فاز هیجانی بازار یا همان نقطه اوج ترس از دست دادن فرصت وارد نشده است و فضا برای رشد بیشتر وجود دارد. همچنین با وجود اینکه چرخههای چهارساله همچنان یکی از پایههای تحلیل بازار بیتکوین به شمار میروند، اما روند این چرخهها به مرور در حال تغییر است.
یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر این تغییر، شرایط کلان اقتصاد جهانی به شمار میرود. کسریهای بودجه، نوسانات نرخ بهره و شرایط ژئوپولیتیکی پرتنش باعث شدهاند تا بازار بیتکوین تحتتاثیر عوامل مختلفی در خارج از بازار داخلی رمزارز قرار گیرد. در چنین فضایی، داراییهای محدود و کمیاب مانند بیتکوین جذابیت بیشتری برای سرمایهگذاران پیدا میکنند و میتوانند به عنوان محافظی در برابر تورم و کاهش ارزش ارزهای فیات استفاده شوند.
علاوه بر آن، دادهها نشان میدهند که نقدینگی در این چرخه به شکل قابلتوجهی بیشتر از دورههای پیشین است. افزایش و کاهش حجم نقدینگی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر روند قیمتی بیتکوین به شمار میرود. در شرایطی که نقدینگی بالاست، واکنش بازار نسبت به اتفاقات مثبت میتواند شدید، سریع و صعودی باشد.
در کنار همه این عوامل، نسبت به گذشته سرمایهگذاران نهادی نیز نقش بزرگتری در بازار بیتکوین پیدا کردهاند. علاوه بر افزایش علاقه بسیاری از شرکتهای بزرگ جهانی به بیتکوین و دیگر رمزارزها، برخی اتفاقات از جمله راهاندازی صندوقهای قابل معامله اسپات بیتکوین در بورس آمریکا باعث شده است تا سرمایه بیشتری به سوی این رمزارز روانه شود. این عوامل، میتوانند به پایداری بیشتر قیمت در طول چرخه جدید بیتکوین کمک کنند.
در این بین باید به شرایط اقتصاد آمریکا و بدهیهای بزرگ این کشور نیز توجه داشت. در شرایطی که نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی در حال افزایش است و نرخ بهره نوسانات زیادی دارد، بسیاری از شرکتها برای حفظ قدرت خرید خود به سمت داراییهای مقاوم در برابر تورم مانند بیتکوین تمایل پیدا میکنند.
واکنش بازار بیتکوین نسبت به درگیریهای اخیر ایران و اسرائیل نیز نشان داد که هم اکنون شرایط کلی مثبت است و با وجود اینکه افزایشهای قابلتوجهی دیده نمیشود، اما در برابر سقوط قیمتی نیز مقاومت وجود دارد. بنابراین در حالی که قیمت به سطوح بالایی رسیده است، اما هنوز نشانهای از ورود کامل به فاز نهایی چرخه دیده نمیشود. در شرایط حال، مواردی مانند تغییرات در نرخ بهره، سیاستهای مالی دولتها و احساسات عمومی بازار میتوانند حرکت بعدی بیتکوین را رقم بزنند و به نظر میرسد که سرمایهگذاران نیز منتظر مشاهده نشانه بعدی هستند.